Stroomversnelling

17 jun 2022
Economie

De rekenkamer Zeeland is nagaan of de adviezen van de commissie Balkenende uit 2016 zijn opgevolgd door de Provincie Zeeland en tot welke resultaten dit heeft geleid. 

Investeringsprojecten lopen voorspoedig

Een in het oog springend onderdeel uit het adviesrapport van de commissie Balkenende was het instellen van een investeringsprogramma ter stimulering van de Zeeuwse economie en ter verbetering van de Zeeuwse concurrentiepositie. De rekenkamer stelt nu vast dat de voorgenomen investeringen in uitvoering zijn genomen en dat deze projecten in de meeste gevallen voorspoedig verlopen of zelfs al zijn afgerond. 
 

Regionale concurrentiekracht verbeterd

De commissie Balkenende stelde vast dat de bestuurskracht van de Regio Zeeland en de regionale samenwerking nogal te wensen overlieten. Zo was er tussen en binnen de Zeeuwse overheden (Provincie, gemeenten en Waterschap) een wildgroei aan overleggen en samenwerkingsverbanden ontstaan. Dit veroorzaakte een bestuurlijke drukte die ten koste ging van effectief en doelmatig samenwerken. En ook wisten de Zeeuwse overheden, het bedrijfsleven en de Zeeuwse (onderwijs)instellingen en organisaties elkaar onvoldoende te vinden. Dit alles maakte dat de Zeeuwse concurrentiekracht achter bleef ten opzichte van andere regio’s in Nederland.   
De rekenkamer constateert dat men elkaar in Zeeland nu steeds beter weet te vinden en het lukt om een gezamenlijke vuist te maken. Dit vooral door de instelling van het Overleg Zeeuwse Overheden (OZO) en van de Economic Board, al is die bestuurlijke samenwerking in Zeeland nog steeds broos en kan er tussen de verschillende sectoren nog wel beter worden samengewerkt, 
 

Meer samenhang in aanpak leefbaarheidskwesties

De commissie Balkenende trof een nogal gefragmenteerde aanpak van de leefbaarheidskwesties aan in Zeeland. De rekenkamer constateert dat deze situatie inmiddels verbeterd is. Zoals de commissie ook adviseerde, wordt door de Provincie nu gewerkt aan een sociale en leefbaarheidsagenda. In deze ‘Agenda Brede Welvaart’ wordt verder veel meer en in samenhang invulling gegeven aan de aanpak van de verschillende thema’s rondom leefbaarheid.
 

Financiële benadeling grotendeels opgeheven

Jaarlijks liep de Provincie veel Rijksgeld mis door een ‘weeffout’ in het verdeelmodel van het Provinciefonds, dat de grootste inkomstenbron van de Provincie Zeeland is. Dat verdeelmodel kortte Zeeland op de uitkering vanwege de voormalige dividendinkomsten uit energiebedrijf Delta. Delta keerde destijds echter een veel lager of zelfs geen dividend meer uit, waardoor de korting als onterecht werd beschouwd.  Op advies van de commissie Balkenende werd een andere commissie (de commissie Jansen) ingesteld, die hierover een advies uitbracht aan het Rijk en aan de andere Provincies. Dat advies leidde er weer toe dat de korting op de bijdrage aan Zeeland uit het Provinciefonds voor het grootste deel ongedaan gemaakt werd. De rekenkamer constateert dan ook dat het advies van de commissie Balkenende ook hier adequaat een vervolg heeft gekregen.
 

Hoofdconclusie

Zeeland is in stroomversnelling gebracht

De hoofdconclusie die de Rekenkamer uit het onderzoek trek, is dat de opvolging van de adviezen van de commissie Balkenende Zeeland daadwerkelijk in de spreekwoordelijke stroomversnelling brachten. 

Daarbij plaatst de Rekenkamer wel de kanttekeningen dat, om in deze stroomversnelling te blijven, het voor Zeeland van belang de regionale samenwerking verder te continueren en te verbeteren en daarbij actief in te zetten op het naar Zeeland halen van Rijksgelden. Op dit terrein doet de rekenkamer aan Provinciale Staten twee aanbevelingen.